Οι αστικές περιοχές αποτελούν την πηγή πολλών από τις σημερινές περιβαλλοντικές προκλήσεις — δεν αποτελεί έκπληξη, δεδομένου ότι δύο στους τρεις Ευρωπαίους ζουν σε κωμοπόλεις και πόλεις. Οι τοπικές κυβερνήσεις και οι αρχές μπορούν να παράσχουν τη δέσμευση και την καινοτομία που απαιτούνται για την αντιμετώπιση και την επίλυση πολλών από αυτά τα προβλήματα.
Το Βραβείο Πράσινης Πρωτεύουσας της Ευρώπης εγκαινιάστηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για να ενθαρρύνει τις πόλεις να γίνουν πιο πράσινες και καθαρότερες και να βελτιώσει την ποιότητα ζωής των κατοίκων. Καθώς πάνω από τα δύο τρίτα του πληθυσμού της Ευρώπης ζουν σε πόλεις, οι πόλεις διαδραματίζουν ηγετικό ρόλο στον κοινωνικό, περιβαλλοντικό και οικονομικό μετασχηματισμό που θέτει ως προτεραιότητα η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία.
Τα βραβεία πράσινης πόλης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής περιλαμβάνουν δύο τίτλους. Η Πράσινη Πρωτεύουσα της Ευρώπης (European Green Capital Award - EGC) για πόλεις άνω των 100.000 κατοίκων και το Ευρωπαϊκό Πράσινο Φύλλο (European Green Leaf Award - EGL) για μικρότερες πόλεις από 20.000 κατοίκους. Τα βραβεία αναγνωρίζουν και επιβραβεύουν την τοπική δράση για τη μετάβαση σε ένα πιο πράσινο, πιο βιώσιμο μέλλον. Οι νικηφόρες πόλεις περιλαμβάνουν τους πολίτες τους σε αυτή τη μετάβαση, βελτιώνουν το αστικό περιβάλλον, καταπολεμούν τη ρύπανση και μετριάζουν και προετοιμάζονται για μεγαλύτερη ανθεκτικότητα στην κλιματική αλλαγή. Μια πιο πράσινη πόλη είναι ένας τόπος που προσελκύει επενδυτές, τουρίστες και παρέχει καλύτερη ποιότητα ζωής για τους πολίτες τους.
Δεκαέξι πόλεις έχουν κερδίσει το Βραβείο Πράσινης Πρωτεύουσας της Ευρώπης μέχρι σήμερα: Βίλνιους (2025), Βαλένθια (2024), Ταλίν (2023), Γκρενόμπλ (2022), Lahti (2021), Λισαβόνα (2020), Όσλο (2019), Nijmegen (2018), Essen (2017), Λιουμπλιάνα (2016), Μπρίστολ (2015), Κοπεγχάγη (2014), Νάντη (2013), Vitoria-Gasteiz (2012), Αμβούργο (2011) και Στοκχόλμη (2010).
Δεκαεπτά μικρότερες πόλεις έχουν κερδίσει το Ευρωπαϊκό Βραβείο Πράσινου Φύλλου: Treviso, Ιταλία και Viladecans από την Ισπανία (2025), Elsinore στη Δανία και Velenje από τη Σλοβενία (2024), Winterswijk στις Κάτω Χώρες και Valongo, Πορτογαλία (2022), Grabovo, Βουλγαρία και Lappeenranta, Φινλανδία (2021), Limerick, Ιρλανδία και Mechelen, Βέλγιο (2020)· Cornellà de Llobregat, Ισπανία, και Horst aan de Maas, Κάτω Χώρες (2019)· Leuven, Βέλγιο, και Växjö, Σουηδία (2018)· Galway, Ιρλανδία (2017) και Mollèt del Valles, Ισπανία και Torres Vedras, Πορτογαλία (2015).
Τα βραβεία δίνουν ώθηση σε πιο τολμηρές δράσεις και ενθαρρύνουν την τοπική υπερηφάνεια. Οι πρωτοπόρες πόλεις μας δείχνουν τον τρόπο με τον οποίο μπορεί να επιτευχθεί η πράσινη μετάβαση. Όλοι μπορούμε να μάθουμε από αυτούς.
Στο πλαίσιο αυτό η Ευρωπαϊκή Επιτροπή καλεί τις ευρωπαϊκές πόλεις που είναι προσηλωμένες στη βιωσιμότητα να υποβάλουν αίτηση για την έκδοση 2026 των βραβείων Πράσινης Πρωτεύουσας και Πράσινου Φύλλου της Ευρώπης. Οι νικηφόρες πόλεις θα λάβουν οικονομικό βραβείο και θα ενταχθούν στο συνεχώς αναπτυσσόμενο δίκτυο κορυφαίων ευρωπαϊκών πόλεων που μοιράζονται κοινό όραμα και εμπειρογνωμοσύνη και εμπνέουν και άλλους να ακολουθήσουν τα βήματά τους.
Ο νικητής του Βραβείου Πράσινης Πρωτεύουσας θα λάβει 600 000 EUR και έως δύο νικητές του Πράσινου Φύλλου θα λάβουν 200 000 EUR ο καθένας. Το οικονομικό βραβείο συμβάλλει στην υποστήριξη των νικητών πόλεων στην υλοποίηση πρωτοβουλιών και μέτρων για τη βελτίωση των περιβαλλοντικών τους επιδόσεων. Το βραβείο στηρίζει επίσης τις πόλεις στις προσπάθειές τους να προσεγγίσουν τους πολίτες, ιδίως κατά τη διάρκεια του έτους νίκης τους. Επιπλέον, όλοι οι αιτούντες θα λαμβάνουν εξατομικευμένα σχόλια σχετικά με τις αιτήσεις τους.
Για περισσότερες πληροφορίες: https://environment.ec.europa.eu/topics/urban-environment/european-green-capital-award_en
